- perm_identity GadziSklep
- label Skorupiaki
Równonogi (Isopoda) to prehistoryczny rząd skorupiaków obecny na ziemi od przynajmniej 300 mln lat. Najstarsze znalezione ślady isopodów pochodzą z okresu Karbonu. Nazwa „Isopod” pochodzi z greckiego i w wolnym tłumaczeniu oznacza „równorzędna stopa”.
Równonogi te charakteryzuje pancerz zbudowany z węglanu wapnia, tułów podzielony na 7 segmentów oraz odwłok podzielony na 6 segmentów. Isopody posiadają 7 par odnóży, gdzie u samic pokryte są one wyrostkami tworzącymi komorę lęgową. Isopody posiadają segmentowane czułki oraz złożone oko. Równonogi to bardzo zróżnicowany rząd stawonogów, zamieszkujący skrajnie różne środowiska — zarówno wodne, jak i lądowe. Prowadzą również zróżnicowany tryby życia — pasożytnicze, drapieżne, roślinożerne i żywiące się martwą materią organiczną. Obecnie występuje ponad 10 000 gatunków isopodów, podzielonych na 11 podrzędów. Najmniejsze dotychczas poznane isopody mierzą niecałe 0,2 mm i żyją w piasku w płytkich wodach morskich. Największe zaś potrafią mierzyć nawet 50 cm i zamieszkują głębiny oceanów. Budowa i kolor ciała isopoda jest zróżnicowana, dostosowana do środowiska i trybu życia.
Popularne isopody — równonogi
W Polsce bardzo popularnie występuje Prosionek szorstki (Porcellio scraber) oraz Stonoga murowa (Oniscus asellus). Oba gatunki spotkamy w wilgotnych środowiskach. Często w zakamarkach butwiejącego drewna, a także w wilgotnych murach jak piwnice czy krypty cmentarne. Oba isopody mierzą od 10 do 18 mm i są szarawo ubarwione. Z wyglądu bardzo podobne, jednak reprezentują dwa odrębne rodzaje.
Stonoga murowa posiada bardziej „szyszkowaty” kształt, często z jasnym nakrapianiem. Z kolei prosionek jest bardziej obły i w sytuacji zagrożenia zwija się w kulkę.
Innym interesującym polskim isopodem jest Podwój wielki „Saduria entomon” nazywany również „wszą morską”. Zamieszkuje on dna zimnych mórz, w tym Morza Bałtyckiego gdzie żywi się martwymi organizmami. Dorasta do około 8 cm. Martwe osobnik po zimowych sztormach czasem znajdowane są na plaży.
Lądowe równonogi należące głównie do podrzędu stonóg „Oniscus” stają się popularnymi zwierzętami, tym samym hodowla isopodów się rozkręca. Początkowo hodowane jako tzw. ekipa sprzątająca. W wilgotnych biotopowych terrariach służyły za sanitariuszy, zjadając resztki, odchody, a także kontrolując biotop i mikroflorę w terrarium. Dobrze ustabilizowana populacja isopodów jest w stanie kontrolować zarówno zarodniki pleśni, jak i liczebność roztoczy. Okazjonalnie służą też jako wartościowa karmówka dla mieszkańców terrarium. Obecnie stają się coraz bardziej popularne dzięki dużej ilości dostępnych w handlu gatunków, różniących się kolorami, rozmiarem i kształtem. Terraryści hodują isopody również jako zwierzęta trzymane dla przyjemności i obserwacji.
Isopody na sprzedaż
Najpopularniejsze gatunki można bardzo tanio kupić w naszym sklepie!
12x Cubaris sp. Panda King
12x Porcellio laevis Dairy Cow
Terrarium dla isopodów
Większość gatunków ma zbliżone wymagania hodowlane. Do szczęśliwego życia potrzebują pojemnika dostosowanego do liczebności populacji. Ponadto kilkucentymetrowej warstwy dobrze zmieszanego i bogatego podłoża oraz urozmaiconego pokarmu. Isopody dobrze znoszą przegęszczenie, jednak wielkość pojemnika powinna być dobrana pod liczebność, by równonogi łatwo mogły znaleźć pokarm. Hodowle w początkowym stadium kilku-kilkunastu sztuk lepiej trzymać w mniejszym pojemniku, np. typu braplast 1,3L. Dla większych hodowli możemy zastosować faunaboxy np. z firmy Exo Terra lub terraria typu tuba.
Pojemnik możemy wzbogacić o elementy bytowania takie jak kawałki tub korkowych, niepleśniejące korzenie np. mangrowca lub małe ceramiczne doniczki.
Jakie jest najlepsze podłoże dla isopodów?
Podłoże dla isopodów to miejsce, gdzie toczy się całe życie naszych skorupiaków. Jego skład i jakość powinna być jak najlepsza. Idealne podłoże dla isopodów powinno być żyzne o luźnej budowie. Dodatkowo bogate w naturalne składniki odżywcze wolne od zanieczyszczeń i sztucznych nawozów, a przede wszystkim dobrze trzymać wilgoć. Nie ma przepisu na mieszankę idealną, jednak każdy hodowca może samodzielnie eksperymentować i tworzyć swoje własne podłoża. Jako podstawę możemy zastosować bio-hummus. Czyli ziemię przetrawioną przez dżdżownice, która wzbogacona jest w materię organiczną oraz mikro i makro elementy. Dodatkowo włókno kokosowe w celu zwiększenia przepuszczalności podłoża. Do mieszanki możemy dodać skruszone suche liście np. dębowe, kawałki próchna, węgla drzewnego oraz gałązki mchu torfowca, który będzie magazynował wilgoć. Zaleca się wymieniać podłoże w zależności od jego zużycia. Optymalnie co 2-3 miesiące, a przy licznej hodowli odpowiednio częściej.
Jaka wilgotność dla równonogów?
Równonogi to zwierzęta wilgociolubne. W naturze bytują głównie w miejscach o zwiększonej wilgotności, takich jak butwiejąca ściółka czy zakamarki starych murów. Większość gatunków komfortowo będzie czuło się przy wilgotności na poziomie 60-80%. Uzyskamy ją przez regularne, delikatne spryskiwanie podłoża, a także przez elementy wystroju dobrze magazynujące wodę. W pojemniku z isopodami warto umieścić higrometr do kontroli poziomu wilgoci. Zbyt niska wilgotność doprowadzi do odwodnienia i śmierci isopoda. Z kolei zbyt wysoka wilgotność przy jednoczesnym braku lub niewystarczającej wentylacji doprowadzi do nadmiernego rozrostu pleśni i innych patogenów.
Ogrzewanie dla isopodów
Jak każde zmiennocieplne zwierzę, isopody potrzebują optymalnej temperatury do prawidłowego funkcjonowania. Przyjmuje się, że optymalna temperatura dla większości gatunków waha się w przedziale 20-28 °C. Miej na uwadzę, że im bardziej tropikalny gatunek, tym bardziej wrażliwy na wychłodzenie. W chłodniejszych warunkach isopody stają się ospałe, gorzej trawią pokarm i mogą zacząć umierać. Jako źródło ogrzewania możemy zastosować niewielką matę grzewczą do terrarium z potencjometrem np. Mata grzewcza 5W z regulacją Terrario Premium Repti Pad. Taką matę grzewczą umieszczamy pod pojemnikiem. Będzie w naturalny sposób podnosić temperaturę i poziom wilgotności. Warto uważać na przegrzanie isopodów, ponieważ dla większości gatunków nagły wzrost temperatury powyżej 30 stopni może okazać się śmiertelny.
Oświetlenie dla Isopodów
Isopody to skryte zwierzęta i najlepiej czują się w ciemności, dlatego nie musimy ich dodatkowo oświetlać.
Co więcej, wielu hodowców stroni od używania oświetlenia w terrariach isopodów. Im ciemniej, tym dla wielu gatunków lepiej!
Czym karmić isopody?
Dieta naszych isopodów powinna być dostosowana do gatunku. Większość najpopularniejszych isopodów w hodowlach jada wszelkiego rodzaju materię organiczną, a także pokarm roślinny i zwierzęcy. Podstawą diety równonogów jest martwa materia organiczna w postaci próchna drzew liściastych, ściółki leśnej i butwiejących liści. Najbardziej polecane są stare, opadłe liście dębu, olchy czy buku, wymieszane z górną warstwą runa leśnego. Pamiętajmy, by materiał zbierać wyłącznie z czystych, niezanieczyszczonych obszarów, takich jak lasy i parki. Ważnym źródłem białka będzie pokarm pochodzenia zwierzęcego. Najczęściej wybierany jest postaci dobrej jakości pokarmu dla ryb, suszonych kiełży (gammarusa) lub krewetek/rybek dla żółwi. Pokarm białkowy podajemy raz w tygodniu.
Równonogi karmimy też owocami i warzywami, takimi jak jabłko, cukinia, ogórek, marchewka czy dynia. Okazjonalnie można podać również grzyby, takie jak pieczarki, boczniaki, a także jadalne grzyby leśne. Pokarm mokry najlepiej podawać w małych porcjach na osobnym talerzyku, by nie zanieczyszczać nadmiernie podłoża. Niezjedzone resztki należy regularnie usuwać. Lekko przypleśniałe kawałki będą chętnie zjadane, jednak nadmiar pleśni może uśmiercić całą hodowlę.
Suplementacja wapniem
Bardzo ważnym składnikiem diety isopodów jest dostarczanie im dobrej jakości wapnia. Jak wszystkie skorupiaki, równonogi posiadają pancerzyk zbudowany z węglanu wapnia, który zrzucają w miarę wzrostu. Proces ten nazywany linieniem. Polega on na wytworzeniu nowej warstwy ochronnej, a stary oskórek jest zrzucany. Skorupiak w okresie linienia potrzebuje wysokich dawek łatwo przyswajalnego wapnia, gdyż jego niedobór w krytycznym momencie spowoduje wytworzenie oskórka złej jakości. Doprowadzi to do deformacji lub nawet niemożliwości zrzucenia pancerza i śmierci isopoda. Dobrym źródłem wapnia będzie kość mątwy — sepia umieszczona w zbiorniku hodowlanym. Jako uzupełniające źródła wapnia można podawać skruszone skorupki jaj kurzych, kredę pastewną lub preparaty wapniowe dla gadów. Wapń można umieścić w miseczce, a także zmieszać z podłożem.
Rozmnażanie isopodów
Rozmnażanie odbywa się niejako naturalnie i jest uzależnione od warunków, jakie zapewnimy naszym skorupiakom. Isopody hodowane w komfortowych warunkach, karmione i suplementowane dobrej jakości pokarmem bardzo szybko zwiększa swoją liczebność. Większość gatunków rozmnaża się płciowo. Samiec umieszcza spermatofor w kieszonce lęgowej samicy za pomocą kończyn. Po kopulacji samica znosi jaja i zapładnia je otrzymanym od samca nasieniem. Następnie umieszcza je w kieszonce lęgowej, utworzonej z wyrostków na tylnych parach kończyn. W zależności od gatunku wylęg może nastąpić po kilku tygodniach lub kilku miesiącach. Ilość młodych jest uzależniona od gatunku. Najczęściej, w jednym lęgu rodzi się od 10 do 70 sztuk. Malutkie isopody są miniaturkami rodziców. Ich pancerzyk jest jednak bardziej miękki i wrażliwy na przesuszenie. Przy niezapewnieniu odpowiedniej diety, miękkie maluszki mogą stać się ofiarami starszych skorupiaków. Dojrzałość płciową isopody uzyskują po kilku miesiącach. Przy optymalnych warunkach, liczebność isopodów bardzo szybko wzrasta. Kategorycznie nie wolno wypuszczać hodowlanych isopodów do środowiska naturalnego.
Nasz sklep może pochwalić się własną hodowlą isopodów!
Najpopularniejsze gatunki isopodów
Porcellio laevis
Prosionek pochodzący z Afryki Północnej, obecnie zawleczony, występuje w wielu rejonach świata. Dorasta do około 20 mm, barwienie szare. Uważany jako jeden z najłatwiejszych isopodów dla początkujących. W sprzyjających warunkach bardzo szybko się rozmnaża. Występuje w handlu pod kilkoma odmianami barwnymi. Do najpopularniejszych należy odmiana "Dairy Cow" - w nieregularne, białe plamy, które w mniejszym lub większym stopniu pokrywają ciało isopoda, oraz odmiana "Orange", charakteryzująca się pomarańczowym ubarwieniem.
Armadilidium vulgare (Kulanka pospolita)
To isopod należący do rodziny kulanek, czyli ma umiejętność zwinięcia się w kulkę. Naturalnie występuje w Europie, w obszarze śródziemnomorskim, jednak został rozpowszechniony w wielu rejonach świata. Wielkość kulanek to około 18 mm. Żywią się materią roślinną, glonami i algami. Gatunek bardziej ciepło i sucholubny od prosionków. W terrarium dosyć szybko się namnaża. Posiada kilka wyselekcjonowanych odmian barwnych. Do najpopularniejszych należą „Magic potion” charakteryzujący się ciałem koloru kości słoniowej w czarne plamki, złote Albino T+ lub beżowo-brązowe „Punta Cana”.
Trichorhina tomentosa (Stonoga tropikalna)
Malutki, dorastający do 5 mm isopod, barwy białej, lub jasno kremowej. Wykorzystywany głównie jako ekipa sprzątająca oraz karmówka dla małych zwierząt drapieżnych. Pochodzi z Ameryki, jednak został rozwleczony po całym świecie. W sprzyjających warunkach rozmnażają się bardzo szybko. Ciekawostką jest występująca u tego gatunku partenogeneza — samce nie występują.
Nasz sklep terrarystyczny posiada szeroką ofertę isopodów! Sprawdź koniecznie, które będą odpowiadać Twoim upodobaniom.